05 Hiểu Lầm Phổ Biến Về Trị Liệu Nghệ Thuật

Nghệ thuật sáng tạo có thể được coi là một công cụ trị liệu đầy sức mạnh, hướng tới sự thay đổi bền vững và có ý nghĩa. Tuy nhiên, lĩnh vực trị liệu nghệ thuật thường gặp phải những hiểu nhầm nhất định. Hãy cùng chúng tôi khám phá một số lầm tưởng phổ biến và quan niệm thiếu chính xác về nghề nghiệp này.

Dịch bởi Nguyễn Xuân Hoàng Minh, cộng tác viên của MAI:tri, dựa theo bài viết gốc của the Ikon Institute of Australia.

Hiểu lầm 1: Trị liệu nghệ thuật là một lớp học nghệ thuật, dạy cách bạn tạo ra những tác phẩm.

Thực tế: Mặc dù trị liệu nghệ thuật thường cho ra những tác phẩm nghệ thuật, nhưng nó khác với những lớp học nghệ thuật ở cả mục đích lẫn kết quả. Trị liệu nghệ thuật sử dụng nghệ thuật như một công cụ để đạt được những mục tiêu trong việc trị liệu và hỗ trợ tâm lý. Trọng tâm của trị liệu nghệ thuật không phải là học cách làm nghệ thuật hay tạo ra những sản phẩm đẹp, mà là sử dụng quá trình thực hành nghệ thuật để làm cầu nối cho việc trị liệu và sự tự nhận thức bản thân. 

Hiểu lầm 2: Trị liệu nghệ thuật chỉ dành cho nghệ sĩ hay người có năng khiếu.

Thực tế: Trị liệu nghệ thuật không yêu cầu bất kì kĩ năng hay kinh nghiệm về nghệ thuật. Trong trị liệu, chúng tôi sử dụng nghệ thuật như một quá trình để tác động đến sự thay đổi và phát triển. Không có bất kì sự đánh giá nào về chất lượng nghệ thuật của tác phẩm, việc thực hành nghệ thuật trong Trị liệu nghệ thuật không có “đúng’ hay là “sai”. Thật đáng tiếc là nhiều người trong cuộc đời của họ thường bị đánh giá là không có năng khiếu nghệ thuật hoặc không thể vẽ. Mặc dù đây có thể là một điều quan trọng cần được thảo luận trong một phiên trị liệu nghệ thuật, nhưng nó sẽ không ảnh hưởng đến khả năng tham gia và nhận những lợi ích từ trị liệu Nghệ thuật. Những người không có nhiều kinh nghiệm hoặc không có kinh nghiệm về nghệ thuật sẽ thấy trị liệu nghệ thuật tự do và sâu sắc.

Hiểu lầm 3: Trị liệu nghệ thuật chỉ dành cho trẻ con hoặc người không thể giao tiếp.

Thực tế: Trị liệu nghệ thuật là một công cụ trị liệu hữu ích cho mọi lứa tuổi. Nghệ thuật là một phương thức hiệu quả để thu hút trẻ con, thanh thiếu niên, người lớn vào quá trình biểu đạt và chuyển hoá (transformative). Trẻ con thường dễ tiếp thu Trị liệu nghệ thuật, vì chúng bị thu hút bởi cơ hội sáng tạo và giải quyết vấn đề mà không cần từ ngữ. Mặc dù Trị liệu nghệ thuật có thể là một cách hiệu quả để làm việc với người khó khăn hoặc không thể giao tiếp, nhưng nó không bị giới hạn bởi nhóm người đó. Thực tế, trong thực hành Trị liệu nghệ thuật lời nói cũng là một phần quan trọng của quá trình. Nhà trị liệu nghệ thuật có kỹ năng điều chỉnh quá trình trị liệu cho phù hợp với độ tuổi, nhu cầu và khả năng của thân chủ.

Hiểu lầm 4: Nhà trị liệu nghệ thuật “đọc” được suy nghĩ và cảm xúc của bạn qua tác phẩm của bạn.

Thực tế: Không ai có thể biết được bạn đang nghĩ gì thông qua việc xem những tác phẩm bạn vẽ hoặc tạo ra. Một nhà trị liệu nghệ thuật làm việc với bạn để hiểu và rút ra ý nghĩa của những biểu tượng và hình ảnh mà bạn tạo ra. Trị liệu nghệ thuật thường là sự kết hợp của những kỹ thuật hình ảnh và lời nói. Có nhiều cách để diễn giải những tác phẩm nghệ thuật, một nhà Trị liệu nghệ thuật sẽ đưa ra những ý tưởng để thảo luận, thay vì nói cho bạn biết những suy nghĩ của bạn. Công việc của nhà trị liệu nghệ thuật là trở thành một người đồng hành tôn trọng và hỗ trợ bạn trong trị liệu, chứ không phải một thám tử khám phá những bí mật đen tối của bạn.